Wyzwolenie Świdnicy zbiegło się z dniem zakończenia działań wojennych w całej Europie. Nadeszło ono , a w zaszadzie nadjechało od północy na
czołgach z czerwoną gwiazdą.
Kilka dni póżniej w mieście pojawiła się polska administracja. Zdecydowana większość zakładów przemysłowych w mieście jakie zastała wspomniana
wcześniej administracja była zdewastowana, zniszczona pożogą wojenna. Stanowiły one kompleksy nagich murów i
pustych hal fabrycznych
Garstka pionierów mająca za zadanie zagospodarowanie zakładów , miała niezwykle poważne i trudne zadanie. Mieli do dyspozucji zdewastowane
i zarzucone odpadami i wwszelkiego rodzaju złomem hale, dziurawe dachy i kilka przestarzałych maszyn wymagaących kapitalego remontu.
Park maszynowy, urządzenia zostały częściowo zdemontowane lub zniszczone przez wycofujące się oddziały Niemieckie, większośc z nich udało się
odzyskać, gdyż nie zdążyły opuścić terenu Dolnego Śląska. Zdecydowanie większej dewastacji dokonali już Rosjanie, ich administracja wojskowa kontrolowała pra
ktycznie cywilne i komunalne obiekty, często funkcjonowało to na zasadzie najzwyklejszego rabunku.
Na przełomie sierpnia i września 1945 zakończył sie w mieście pionierski okres odbudowy i uruchamiania zakładów przemysłowych. Stało się to za
za pośrednictwem powołanych delegatur MinisterstwaPrzemysłu i Handlu, które przejęło zadania od przemysłowych grup operacyjnych ( działo się tak na terenie
całego Dolnego Śląska. I tak 26 czerwca rozpoczęły produkcję Zjednoczone Zakłady SZpilek, Okuć i Przyborów Tkackich. Jego odbiorcą był cały przemysł
włókienniczy w kraju. W momencie uruchomienia produkcji firma zatrudniała 240 osób.
Świdnickie Zakłady Artykułów Technicznych
http://dolny-slask.org.pl/3618059,foto.html
Już w lipcu grupa około 30 osób rozpoczęła produkcję w istniejącej przed wojną w Świdnicy garbarni skór. Po roku zwiąkszono zatrudnienie do 70 osób
i przyjęto nazwę Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo- Rękawicznicze " Renifer".
Dolnośląskie Zakłady Białoskórnicze " Renifer"
W połowie lipca 1945 roku rozpoczęto produkcję w Świdnickich Zakładach Przemysłu Wełnianego " Siwela", wówczas to firma nosiła nazwę Państwowa
Sortownia i Szarparnia Szmat. Firma ta dostarczała surowce i półfabrykaty dla przemysłu włókienniczego w całym kraju. Na początku działalności zarudnianiano
45 pracowników.
27 sierpnia Fabryka Wyrobów Ogniotrwałych, która wkrótce zmienia swą nazwę na Dolnośląskie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych rozpoczyna swą produkcję.
Zakłady wytwarzały materiały do obudowy pieców hutniczych i koksowniczych, w początkowej fazie zakład zatrudnił 335 osób.
Dolnośląskie Zakłady Magnezytowe .
We wrześniu 1945 od Rosjan przejęto halę produkcyjną kolejowych zakładów naprawczych, które nazwano Warsztaty Kolejowe PKP. Około 300 osobowa załoga ( w tym 25 Niemców) przejęła ogołocone mury fabryczne, park maszynowy i wszelkie urządzenia zostały zdekompletowane przez wycofujących się Niemców.
Urządzenia te odnajdowano na terenie całego Pogórza Sudeckiego, wykorzystano polski sprzęt wywieziony do Rzeszy podczas okupacji, adaptowano inne urządzenia odnajdowane na terenie całego Śląska. Pod koniec tego roku fabryka podjęła zadania produkcyjne w takiej skali na jaką pozwalało wyposażenie techniczne ,zaopatrzenie w surowce oraz środki energetyczne
Fabryka Wagonów Świdnica .
3 pażdziernik 1945 roku to data przejącia od komendantury radzieckiej Fabryki Liczników i Zegarów Elektrycznych. Na początku rozpoczęto montaż liczników wykorzystując pozostawione prez Niemców części. Dopiero w 1947 roku rozpoczęto produkcję z własych surowców. W 1946 roku firma zatrudniała 205 pracowników (w tym 167 Niemców). Od 1951 fabryka nosiła nazwę, Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej.
Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej .
W 1947 roku rozpoczyna działalność Fabryka Elektrotechniki Motoryzacyjnej. Fabryka powstała od podstaw, do produkcji jedynie wykorzystano przedwojenne hale zakładów innych branż. O wybudowaniu tej fabryki podjęło decyzję Ministerstwo Przemysłu i Handlu, w tym też roku rozpoczęto produkcję pierwszych rozruszników, prądnic i regulatorów napięcia aż do 20 typów samochodów. Na początku zatrudniono 300 osób . Po latach firma została przemianowana na Zakłady Elektrotechniki Motoryzacyjnej " Polmo- Elmot" (wsród mieszkańców nazywana jako ZEM).
Polmo- Elmot
2 sierpnia 1945 roku przejęty został przez polską administrację zakład metalurgiczny, nazwany Fabryka Maszyn i Urządzeń, produkcja ruszyła w listopadzie, zatrudniając 89 osób. Na początku całkowita produkcja (głównie odlewy) była dostarczana do wałbrzyskich kopalni. W 1947 zakład zmienił swą nazwę na Świdnicką Fabrykę Maszyn i Urządzeń Przemysłowych, tym samym ustalając profil swej produkcji. Produkował on m.in. aparaturę dla przemyłu cukrowniczego, elementy wyposażenia mechanicznego dla przemysłu stoczniowego.
Odlewnia Świdnica Sp.z o.o. na terenie dawnej ŚFUP
1946 rok to data powstania Państwowych Zjednoczonych Zakładów Przemysłu Drzewnego, produkujące meble, zabawki, sprzęt sportowy. Na początku swej działalności zatrudniono 300 pracowników. Produkowano tu m.in. obudowy do radioodbiorników produkowanych w dzierżonowskiej " Diorze" oraz Zakładach im. M. Kasprzaka.
Dolmeb Sp.z.o.o
Uruchomienie i rozwój przemysłu na terenie miasta był w znacznej mierze dziełem ówczesnej, nielicznej kadry technicznej. Do jej obowiązków należała adaptacja całej substancji przemysłowej, zaadaptowanie zdekompletowanego parku maszynowego, doskonalenie własnych i pracowniczych umiejętności technicznych, podnoszenie kwalifikacji w zdecydowanej większości załug pracowniczych pochodzących ze wsi. W związku z tymi potrzebami kadrowymi należało tworzyć szkolnictwo zawodowe różnych stopni i zawodów. Pierwsi absolwenci zaczęli zasilać zakłady pracy w Świdnicy dopiero na początku lat pięćdziesiątych.
Ale to już jest temat do następnego artykułu.
